Chuông chùa Viên Minh được công nhận bảo vật Quốc gia . (Ảnh: Quân Trang/TTXVN)
Quần thể di tích Đà Quận tọa lạc tại khu cố đô Cao Bình, xã Xuân Lĩnh, châu Thạch Lâm (nay thuộc xóm Đà Quận, xã Hưng Đạo, thành phố Cao Bằng), một vùng đất cổ có bề dày truyền thống lịch sử văn hóa nổi tiếng.
Đây là một quần thể di tích bao gồm 4 di sản văn hóa vật thể được xếp hạng, đó là Chùa Viên Minh, đền Quan Triều và đôi chuông cổ được bảo tồn tại quần thể di tích này.
Theo sử sách, Chùa Viên Minh là một trong ba ngôi chùa cổ nhất của Cao Bằng.
Tương truyền, chùa được xây dựng từ thời nhà Lý. Đến cuối thế kỉ XVI, nhà Mạc lên Cao Bằng đóng đô đã trùng tu, xây dựng lại. Đến thời Hậu Lê chùa được trùng tu bổ, mở rộng tiền đường, sửa sang phật điện, trở thành một nơi linh thiêng và là nơi vãn cảnh nổi tiếng.
Trong khuôn viên quần thể di tích còn có Đền Quan Triều thờ Dương Tự Minh, một danh tướng dân tộc Tày.
Ông đã có những đóng góp to lớn trong việc đánh đuổi giặc ngoại xâm, bảo vệ vững chắc vùng biên cương phía Bắc của nước Đại Việt.
Trong đền còn thờ Hồng Liên công chúa, con gái vua Lý Anh Tông, phu nhân của danh tướng Dương Tự Minh.
Đền Quan Triều được phong mỹ tự: “Quan triều-Hồng Liên công chúa, thông diệu linh cảm, trợ quốc trấn biên, hoài phục tụy lĩnh, phụng công vĩ liệt đại vương.”
Quần thể di tích Đà Quận trở nên nổi tiếng và tiêu biểu hơn bởi đây còn là nơi bảo tồn và lưu giũ đôi chuông quý.
Trên chuông có ghi niên hiệu là Long Phi, Càn Thống, chi thập cửu niên Tân Hợi cốc nhật – tạm dịch là: Ngày lành năm tân Hợi, niên hiệu Càn Thống thứ 19 (tức năm 1611).
Mỗi quả chuông là một tác phẩm nghệ thuật, là hiện vật gốc minh chứng trình độ, kỹ thuật đúc đồng tinh xảo, nghệ thuật điêu khắc điển hình của thế kỉ XVII.
Năm 1993, đôi chuông đã được xếp hạng di tích nghệ thuật cấp Quốc gia.
Việc công nhận bảo vật quốc gia đối với đôi chuông chùa Viên Minh và Đền Quan Triều là dịp để tôn vinh và giáo dục truyền thống lịch sử, cách mạng cho nhân dân các dân tộc tỉnh Cao Bằng, động viên nhân dân phát huy lòng tự hào về các giá trị truyền thống của quê hương để từ đó nỗ lực xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp, văn minh.
Đây cũng là dịp để tỉnh Cao Bằng giới thiệu, quảng bá, nâng cao các giá trị văn hóa đặc trưng của đất và người Cao Bằng, tạo bước chuyển mới cho thành phố trên đường hội nhập và phát triển./.