Khu di tích Văn Miếu-Quốc Tử Giám. (Ảnh: Quý Trung/TTXVN)
Gần 100 hình ảnh, tài liệu, bản đồ khẳng định sự tồn tại và đứng vững của di tích trong giai đoạn chiến tranh đầy khốc liệt một lần nữa minh chứng cho sức mạnh tinh thần của những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc luôn trường tồn. Trước tiên, với những hình ảnh Văn Miếu Hà Nội bị biến đổi công năng sử dụng thông qua những công văn, bức điện của người Pháp, những hình ảnh của Văn Miếu thời điểm 1884-1904 khiến người xem không khỏi xót xa.
Di tích lúc thì biến thành trại lính khố đỏ, lúc thành trường lính kèn của Quân đội Viễn chinh Pháp, khi thành bệnh xá của thành phố, mặt bằng di tích bị chia cắt, chiếm dụng vào các mục đích dân sự… Nhưng sau đó cũng thông qua các hình ảnh, tư liệu, người xem hiểu được trước sự phản đối của dân chúng, sỹ phu Hà Nội, các trí thức Pháp tiến bộ ở Hà Nội, người Pháp đã trả lại Văn Miếu-Hà Nội cho việc thờ cúng và xếp hạng di tích (1904-1925).
Cụ thể, năm 1905 được xếp hạng là công trình cần được bảo vệ của thành phố Hà Nội và năm 1925 được xếp hạng là công trình lịch sử cần được bảo vệ của xứ Bắc Kỳ. Triển lãm cũng giới thiệu những công tác xếp hạng bảo vệ di tích (1905-1925) của Toàn quyền Đông Dương và giới thiệu địa giới Văn Miếu Hà Nội cũng như công tác tu sửa Văn Miếu Hà Nội (1884-1945).
Từ đó đến nay, Văn Miếu-Quốc Tử Giám từng bước được quản lý, bảo tồn và phát huy giá trị, được xếp hạng là di tích quốc gia đặc biệt, 82 bia tiến sỹ được UNESCO vinh danh là di sản tư liệu thế giới.
Đây cũng là lần đầu tiên, Trung tâm hoạt động khoa học Văn Miếu-Quốc Tử Giám giới thiệu về lịch sử di tích thông qua tài liệu lưu trữ. Theo lãnh đạo Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội, đây là một hoạt động ý nghĩa của đơn vị quản lý di tích để người dân và du khách hiểu hơn về Văn Miếu-Quốc Tử Giám.
Triển lãm diễn ra đến hết ngày 16/3./.
