Hát múa Ải Lao gắn liền với hội Gióng – Huyền thoại Thánh Gióng, một trong tứ bất tử của cộng đồng người Việt. Theo truyền thuyết dân gian, Thánh Gióng đi đánh giặc qua dòng sông Thiên Đức (tức sông Đuống), Ngài rủ lũ trẻ chăn trâu, người câu cá bên bờ sông cùng đi, Ông Hoàng Hổ cũng xin theo. Chiến thắng giặc Ân, Thánh Gióng hóa về trời. Mẹ Thánh Gióng buồn vì con không về. Nhà vua hứa trọng thưởng cho người làm bà vui cười trở lại nhưng không ai làm được. Khi trẻ chăn trâu làng Hội Xá sang múa hát, bà thấy đúng tâm trạng nên bật cười. Từ đó, nhà vua lệnh cho tổng Phù Đổng khi tổ chức Hội Gióng, phải mời phường Ải Lao sang biểu diễn.
Các bài hát, múa Ải Lao đều ca ngợi Thánh Gióng như một vị anh hùng chống giặc ngoại xâm, cách hát, cách múa, cách đánh trống, đánh chiêng , cách làm lễ Thánh… vẫn theo lề lối cổ xưa. Với những giá trị văn hóa riêng có, độc đáo mà Hát múa Ải Lao của phường Phúc Lợi, quận Long Biên, TP. Hà Nội được Bộ trưởng Bộ VHTTDL công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia vào ngày 16/9/2016. Ngày 05/3 vừa qua, chính quyền và người dân phường Phúc Lợi đã tổ chức lễ đón nhận Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia – Hát múa Ải Lao./.
